70 lat Zgromadzenia Św. Michała Archanioła w Górsku

___________________________________________________________

W niedzielę 11 września 2022 roku miała miejsce w kościele parafialnym pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Górsku uroczystość 70-cio-lecia Zgromadzenia Św. Michała Archanioła w Górsku. Przygotowania do tej uroczystości trwały już pod stycznia 2022 roku. Udział w nich wzięły następujące osoby: Jarosław Mikołajczyk, Jadwiga Grzybowska, Andrzej Grzybowski, Krzysztof Kapsa oraz harcerze 30-go Szczepu Harcerskiego w Złejwsi Wielkiej.

Zaproszenia na w/w uroczystośc otrzymali wszyscy żyjący proboszczowie parafii w Górsku. Część zaproszeń była dostarczona osobiście (ks. Stanisław Kalisztan - Gorzków k. Wieliczki, ks. Marek Wiśniewski - Pawlikowice k. Wieliczki, ks. Stanisław Pyzik - Toruń, ks. dr Karol Dąbrowski - Pasłęka), część listem poleconym za potwierdzeniem odbioru (ks. Janusz Rzucidło (Warszawa), ks. Julian Tekieli (Krosno)). Ze względów głównie zdrowotnych lub obowiązków parafialnych na nowych placówkach nikt z zaproszonych nie przybył.

W uroczystości wzięli udział m.in. strażacy z OSP w Starym Toruniu, harcerze z 7-go Szczepu Harcerskiego w Górsku (Hufiec ZHP TORUŃ), harcerze z 30-go Szczepu Harcerskiego w Złejwsi Wielkiej (Hufiec ZHP TORUŃ) oraz zaproszeni księża ze Zgromadzenia Św. Michała Archanioła.

KTÓŻ JAK BÓG!

KSIĘŻA MICHALICI – PROBOSZCZOWIE PARAFII P.W. PODWYŻSZENIA KRZYŻA ŚWIĘTEGO W GÓRSKU

1. KS. PAWEŁ GRABOWSKI 1953÷1957

2. KS. PAWEŁ BORKOWSKI 1957÷1969

3. KS. KAZIMIERZ TOMASIEWICZ 1969÷1973

4. KS. JANUSZ RZUCIDŁO 1973÷1974 ORAZ 1977÷1996

5. KS. JULIAN TEKIELI 1974÷1977

6. KS. STANISŁAW KALISZTAN 1996÷2005 WIKARY: KS. BOGDAN GOSPODARCZYK

7. KS. DR KAROL DĄBROWSKI 2005÷2008

8. KS. STANISŁAW PYZIK 2008÷2018

9. KS. MAREK WIŚNIEWSKI 2018÷2019

10. KS. STANISŁAW KUŚ 2018÷ OBECNIE

GÓRSK, 11 WRZEŚNIA 2022 ROK

Artykuł z niniejszego wydarzenia został opublikowany w Tygodniku Katolickim NIEDZIELA nr 34 z 28 września 2022 r.

Wszelkie koszty związane z tą uroczystościa pokrył dr inż. Jarosław Mikołajczyk

___________________________________________________________

Poniżej podano namiary do przekazania 1,5 % podatku dochodowego dla Harcerzy naszej gminy Zławieś Wielka

W formularzu PIT wpisz numer: KRS 00 00 26 81 90.

W rubryce "Informacje uzupełniające - cel szczegółowy 1,5%" podaj: 30SH HUFIEC ZHP TORUŃ.

___________________________________________________________

Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Górsku (stan marzec 2022r.)

___________________________________________________________

Poniżej przedstawiono kilka fotografii Rzymskokatolickiej Parafii Świętego Michała Archanioła w Pawlikowicach (stan 5 września 2022 r.). W parafii tej posługiwał ks. Marek Wiśniewski (socjusz), wcześniejszy proboszcz parafii w Górsku.

Adres do korspondencji:

Rzymskokatolicka Parafia Świętego Michała Archanioła
Pawlikowice 1
32-020 Wieliczka
e-mail: pawlikowice1@onet.pl
www.pawlikowice.michalici.pl
tel.: (12) 278-26-88

DZIEŁO BŁ. KS. BR. MARKIEWICZA NA PAWLIKOWICKIEJ ZIEMI

Miejscowość Pawlikowice położona jest 3 km na południe od Wieliczki. Rozłożona jest na pofalowanym terenie podkarpackim z pięknymi widokami na Beskidy od Babiej Góry począwszy, aż po Trzy Korony w Pieninach. Od strony północnej widać dostojny, szeroko rozbudowany stary Kraków, od malowniczych Bielan, aż po Puszczę Niepołomicką. Od zachodu górują przemysłowe kominy Skawiny, bieleje wśród zieleni klasztor Matki Bożej Bolesnej w Kalwarii Zebrzydowskiej. Pawlikowice są miejscowością starą, sięgającą czasów piastowskich. Pierwsza wzmianka w "Liber Beneficiorum" pochodzi z roku 1450. Były one posiadłością rycerską i siedzibą rodzin magnackich. Właścicielami Pawlikowic była wówczas rodziana Klempów, która później zmieniła nazwisko na Pawlikowskich. Od 1537 r. właścicielami Pawlikowic jest magnacka rodziana Morsztynów, wówczas fanatyczni wyznawcy polskiego arianizmu. W Pawlikowickim dworze mieścił się ariański zbór. Ostatnim posiadaczem pawlikowckiego dworu był Rosenberg Gross. Po jego śmierci cały majątek z pałacem, obciążony licznymi długami, stał się własnością Krakowskiej Kasy Oszczędności. Na tej ziemi wśród wiekowych drzew starego parku pamiętającego działalność sekty arian wyrosła michalicka kolebka wykuwajaca szlachetne charaktery do służby Bogu i ludziom.

Miejscowość Chorągwica położona jest na najwyższym wzniesieniu Pogórza Wielickiego na wysokości 436 m n.p.m. Z najwyższego punktu wzgórza rozciąga się wspaniała panorama na Beskidy, Tatry oraz dolinę Wisły. Górzyste i malownicze położenie sprawia, że teren jest częścią atrakcyjnego szlaku turystycznego. Pierwsze wzmianki historyczne pochodzą z połowy XIV wielku. Nazwa może pochodzić od chorągwi oddziału wojska lub posążka bóstwa niesionego na drążku. Podobno w XVII wieku król Jan Sobieski jadąc ze zwycięskiej wyprawy zatrzymał się na wzgórzu dla rozpoznania terenu. Odjeżdżając zapomniał jednej chorągwi, odtąd miejsce to nazwano Chorągwicą. Opis inwentarzowy z 1717 r. prezentuje jedynie dwór będący w bardzo złym stanie, a w 1768 wzmiankuje, że wieś należała do księży misjonarzy stradomskich z Krakowa. Od 1945 r. w Chorągwicy prężnie działa OSP i jest włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. W 1989 r. dawny budynek Domu Ludowego przerobiony został na kościół pod wezwaniem św. Floriana. Jest to kościół filialny Parafii Pawlikowice.

Miejscowość Mietniów. Większość zabudowań skupia się wzdłuż drogi wiodącej z Wieliczki do Gdowa. Kronikarz Jan Długosz wspomniał ją jako własność Mikołaja i Mateusza Mietniowskich oraz Sosnowskich. W XIX w. właścicielem dworu w Mietniowie był Dominik Rogala Iwanowski, porucznik Wojsk Polskich z 1831 r., który swą podupadłą majętność przekazał Adamowi Nalepie. W centrum miejscowości położony jest okazały budynek Szkoły Podstawowej im. Anny Iskry. Patronka szkoły wywodząca się z biednej wielodzietnej rodziny jako młoda dziewczyna wywędrowała do Stanów Zjednoczonych Ameryki. Wszystkie swoje oszczędności zapisała w testamencie na budowę szkoły w Mietniowie. Zmarła śmiercią tragiczną. Głównym akcentem krajobrazowym jest ok. 300 metrowej wysokości przekaźnik radiowo-telewizyjny położony na polach mietniowskich od strony Chorągwicy. Obecnie chlubą Mietniowa jest Ludowy Zespół Pieśni i Tańca "Mietniowiacy" działający od ponad 40 lat. Mietniów przynależy do Parafii Pawlikowice.

ZAKŁAD WYCHOWAWCZY

Początki Zakładu przypadły na trudny okres galicyjskiej biedy, kiedy Małopolska była pod zaborem austriackim. 15 lipca 1903 roku stary dworek Morsztynów wraz ze 130 morgowym majątkiem ziemskim i starymi zabudowaniami gospodarskimi został nabyty przez Towarzystwo Powściągliwość i Praca, które swobodne życie magnackie zastąpiło cichą, wytężoną i omodloną pracą dla najbiedniejszych. Trzydziestoosobowa grupa wychowanków Ks. Markiewicza z Miejsca Piastowego pod kierunkiem pana Jana Latuska, pracując z wielkim poświęceniem przystosowała zniszczony dworek do pracy dydaktyczno-wychowawczej dla 150-osobowej grupy dzieci. Już przed pierwszą wojną światową zakład stał się kuźnią szlachetnych charakterów, szkołą wiary i patriotyzmu oraz ośrodkiem wszechstronnego rozwoju jednostek. W zakładzie otwarto podstawową szkołę ludową, liczne warsztaty zawodowe (kuźnię, ślusarnię, młyn, szewstwo, krawiectwo). Zdolniejsi chłopcy indywidualnie przygotowywali się do egzaminu. Wychowankowie grupowali się w różnych kołach zainteresowań z których najsłynniejsze były: orkiestra, teatr ludowy, chór, sokoły, które umilały życie wspólnoty i okolicy.

Okres międzywojenny zapisał się pięknymi osiągnięciami w życiu zakładu. Kwesta ks. Machały przeprowadzona w Ameryce Północnej pozwoliła na rozbudowę bydynków w trzyskrzydłowy, istniejący do dziś, kompleks zapewniający pomieszczenia na mieszkanie, sypialnię, sale lekcyjne, kaplicę i salę widowiskową. Wzniesiono oddzielny budynek na stolarnię, młyn oraz zabudowania gospodarcze. Doprowadzono prąd i telefon. Powstało prywatne gimnazjum i szkoły zawodowe. Ustawicznie rosnąca liczba wychowanków pozwalała na rózwój różnych ugrupowań i kół zainteresowań religijnych, patriotycznych i sportowych. Rokrocznie księża michalici oddawali społeczeństwu dojrzałe wartościowe jednostki. W sumie powędrowało stąd w świat 2551 wychowanków, w tym 600 czeladników i tyleż samo gimnazjalistów.

Lata okupacji zahamowały dalszy rozwój placówki, rozwiązano gimnazjum i wszystkie organizacje. Zezwolono jedynie na kształcenie zawodowe. Istniejące szkoły chroniły miejscową młodzież od wywózek na roboty do Niemiec. Do renomowanych już zawodów doszły: kołodziejstwo, introligatorstwo, rolnictwo i ogrodnictwo. Zakład prowadził też działalność konspiracyjną. Był tu ważny ośrodek tajnego nauczania, gdzie program nauczania i liceum przerabiały od 60 do 70 uczniów rocznie. Placówka miała łączność z AK, prowadzono nasłuch radiowy, wydawano ulotki, naprawiano i doręczano broń krótką, a także ukrywano poszukiwaną przez gestapo ludność, w tym kilku Żydów. Otwarto kuchnię charytatywną, z kórej korzystało do 300 osób, przeważnie wysiedlonych. Terror okupanta, ustawiczne zagrożenia, rewizje i aresztowania sprawiły, że wielu członków wspólnoty musiało szukać schronienia daleko od Zakładu.

Władze komunistyczne w 1951 r. nakazały zaprzestanie działalności wychowawczej. Zlikwidowano szkołę i warsztaty. Zabrano większą część budynków i gospodarstwa rolnego. Działalność wychowawcza wznowiona została w 1993 r. Obecnie prowadzony jest Dom Dziecka "Moja Rodzina". Odzyskano takżę budynki i większą część ziemi.

BŁOGOSŁAWIENI

Z Pawlikowicami związane jest życie trzech błogosławionych kapłanów. Bł. Ks. Bronisław Markiewicz urodził się 13 lipca 1842 roku w Pruchniku k/Jarosławia. Był kapłanem Diecezji Przemyskiej, ofiarnym i cenionym duszpasterzem, a także profesorem Seminarium Duchownego.Od początku swego kapłaństwa był szczególnie wrażliwy na religijne, moralne i materialne zaniedbanie dzieci i młodzieży, a także niedolę prostego ludu. Wypowiedział ostra walkę wadom narodowym Polaków. Rozwiązanie problemów społecznych widział w dobrym wychowaniu młodzieży i podniesieniu moralnym całego społeczeństwa. Posłuszny głosowi Bożemu udał się do Św. Jana Bosko do Włoch i został Jego uczniem. Po 7 latach pobytu wraca w 1892 roku do Polski i obejmuje parafię w Miejscu Piastowym. Tu obok pracy duszpasterskiej prowadzi szeroką działalność wychowawczą w utworzonych przez siebie zakładach wychowawczych. Szybko dojrzewa w nim myśl o założeniu nowej rodziny zakonnej. W dniu 23 września 1897 roku skierował po raz pierwszy do Biskupa Przemyskiego i do Ojca Świętego prośbę o pozwolenie na założenie Zgromadzenia. Zmarł 29 stycznia 1912 roku. Proces beatyfikacyjny Ks. Br. Markiewicza rozpoczął sie w 1958 roku. Beatyfikacja nastąpiła 19 czerwca 2005 r. Ks. Markiewicza odwiedzając Pawlikowice 14 października 1909 r. napisał: "Zbudowany wielce Zakładem, dziękuję Panu Bogu za łaski mu dane."

Błogosławieni kapłani michalici męczennicy z czasów II wojny światowej.

W 1941 roku został zaaresztowany ks. Wojciech Nierychlewski, który kierował wydawnictwem i drukarnią "Powściągliwość i Praca" w Krakowie. Zginął on w Oświęcimiu 7 lutego 1942 roku. Podobny los spotkał ks. Władysława Błądzińskiego, dyrektora gimnazjum i szkoły zawodowej w Pawlikowicach. Aresztowany 25 kwietnia 1944 roku zginął w kamieniołomach w Gross Rossen. Papież Jan Paweł II zaliczył ich do grona 108 błogosławionych 13 czerwca 1999 roku w Warszawie.

PARAFIA

Początkowo Pawlikowice, jak wszystkie okalające ją wioski, należały do parafii św. Klemensa w Wieliczce. W roku 1951 ks. Kardynał Adam Sapieha aktem z dnia 23 kwietnia 1951 roku powołał do istnienia samodzielną parafię w Pawlikowicach pod opieką Księży Michalitów. Przez wiele lat od czasu okupacji, w istniejącej przy zakładzie kaplicy zakonnej gromadzili sie na nabożeństwach mieszkańcy pobliskich wiosek, biorąc czynny udział w obchodach uroczystości religijnych. Od roku 1989 parafia opiekuje się również kaplicą rektoralną w Chorągwicy. W tym czasie otrzymano również pozwolenie na budowę świątyni parafialnej.

29 września 2001 roku w 80-rocznicę kanonicznego zatwierdzenia Zgromadzenia oraz złotego jubileuszu istnienia parafii metropolita krakowski ks. kardynał Franciszek Macharski dokonał konsekracji kościoła pod wezwaniem św. Michała Archanioła oraz odsłonił tablicę pamiątkową poświęconą księciu kard. Adamowi Sapiesze w 50 rocznicę jego śmierci. Wystrój wnętrza kościoła wykonany jest przez pana profesora Wincentego Kućmę, z którym współpracowali inni profesorowie uczelni krakowskich - Józef Sękowski i Józef Ziębliński. Kościół jest dwupoziomowy. W dolnej, obszernej sali widowiskowej odbywają się uroczystości kościelne i środowiskowe.

NOWICJAT

Dla potrzeb Zgromadzenia w 1923 roku w Pawlikowicach został zlokalizowany nowicjat, który stanowi niezwykle istotny etap formacji zakonnej. Przez nowicjat przeszło 1106 nowicjuszy, a Zgromadzenie doczekało się 463 własnych kapłanów, którzy pracują nie tylko w kraju, ale i na różnych kontynentach.

SIOSTRY MICHALITKI

Od 100 lat już w Pawlikowicach przebywają Siostry Michalitki. Wraz z pierwszą grupą wychowawców i wychowanków z Miejsca Piastowego przybyły tutaj Joanna Macioszek, Józefa Gierak i Wiktoria Janusz, członkinie założonego przez ks. Bronisława Markiewicza Towarzystwa "Powściągliwość i Praca". 21 sierpnia 1928 roku siostry zostały zatwierdzone przez biskupa przemyskiego jako Zgromadzenie sióstr św. Michała Archanioła. Siostry objęły trzy dziedziny gospodarki: kuchnię, pralnię ze szwalnią oraz hodowlę bydła, trzody chlewnej i drobiu. Starając się zapewnić wszystkim wychowankom żywienie i odzienie. Służebna postawa sióstr, ich żarliwa modlitwa promieniowały na wszystkich. W ciągu 100 lat przez Pawlikowice przewinięło się prawie 70 sióstr. Od 1980 roku siostry zajmuja się również katechizacją dzieci.